![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![](/media/lib/224/n-piankahighz-e011d96ef848e90f9226c8c8f3e3d4b1.jpg)
Kompozytowa pianka blokuje promienie X, gamma i neutronowe
24 lipca 2015, 15:32Lekka kompozytowa pianka metalowa blokuje promieniowanie X, gamma, neutronowe oraz absorbuje wysokoenergetyczne cząstki, dowiedli uczeni z North Carolina Stet University. Odkrycie oznacza, że tego typu materiały mogą być w przyszłości użyte jako osłony pojazdów kosmicznych, znajdą zastosowanie w medycynie i wszędzie tam, gdzie używane występuje promieniowanie jonizujące.
![](/media/lib/237/n-czarna-611b67b42c4954be5b337fa5600120cb.jpg)
Pierwsza taka czarna dziura
15 stycznia 2016, 17:56Profesor Tomoharu Oka z japońskiego Keito University oraz jego zespół zaobserwowali sygnały, które wskazują na istnienie w pobliżu centrum Drogi Mlecznej średnio masywnej czarnej dziury. Masę obiektu oceniono na około 100 000 razy większą o masy Słońca.
![](/media/lib/280/n-tofu-2deda26ebe5c85a8437571d767372585.jpg)
Mała ważna zmiana
21 grudnia 2017, 11:29Zastąpienie części białek zwierzęcych białkiem roślinnym korzystnie wpływa na cholesterolowe markery ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
![](/media/lib/363/n-krysztal-ce4deabfeb54e6f5554fa0836fbcf55c.jpg)
Teoria ujawnia naturę niedoskonałości kryształów (węglika krzemu)
2 września 2019, 12:09Defekty w kryształach, zwłaszcza dyslokacje krawędziowe o charakterze długich uskoków, wpływają na strukturę całego materiału i modyfikują jego podstawowe właściwości, redukując możliwości zastosowań. Polscy fizycy pokazali na przykładzie kryształu węglika krzemu, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.
![](/media/lib/299/n-stwardnienie-rozsiane-0433f529c7a4d42152516b3ae0d5e85b.jpg)
Progenitorowe komórki oligodendrocytów aktywnie przyczyniają się do neurozapalenia
8 października 2019, 11:04Komórki, które były w dużej mierze ignorowane przez naukowców w czasie badania stwardnienia rozsianego (SR), w rzeczywistości spełniają kluczową rolę w rozwoju choroby. Odkrycie zespołu ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Wirginii może pomóc w wynalezieniu lekarstwa na SR.
![](/media/lib/403/n-krysztaly-6a2d54f918b8efb5b049ffc76e4a56e4.jpg)
Po raz pierwszy zobrazowano kryształy Pauliego
20 maja 2020, 11:56Reguła Pauliego (zakaz Pauliego) to jedna z podstawowych zasad opisu jąder atomowych i atomów. Wynika z niej cały szereg podstawowych właściwości materii. Mówi ona, że w układzie fermionów dwie cząstki nie mogą przebywać w tym samym stanie kwantowym, czyli nie mogą mieć jednakowych liczb kwantowych. Z tego zaś można wyprowadzić wniosek o istnieniu szczególnych struktur geometrycznych zwanych kryształami Pauliego. Właśnie po raz pierwszy udało się je zaobserwować.
![](/media/lib/278/n-fale-grawitacyjne02-20f055bdd19df6f4513157e11d6db477.jpg)
Udało się zarejestrować fale grawitacyjne z pierwotnych czarnych dziur?
25 sierpnia 2021, 08:18Australijscy naukowcy zbudowali wykrywacz fal grawitacyjnych, który wykorzystuje kwarc do rejestracji fal o wysokiej częstotliwości. Urządzenie pracuje od zaledwie 153 dni, a już zarejestrowało dwa sygnały, które mogą być falami grawitacyjnymi, jakich nigdy wcześniej naukowcy nie obserwowali
![Lit](/media/lib/74/lit-metal-d199343663717215e1ba2e5352792a9d.jpg)
Lit z niespodziankami
14 stycznia 2011, 17:10Wydawałoby się, że trudno o bardziej przewidywalny pierwiastek niż lit - najlżejszy metal, o licznie atomowej zaledwie 3. Tymczasem okazało się, że zachowanie litu bywa nieprzewidywalne i zależy od zjawisk kwantowych.
![](/media/lib/594/n-22866872027_4fb104b305_k-c6c2b30648a43ed72273c197601e5d9b.jpg)
Emisja ze Starlinków 2. generacji może oślepiać radioteleskopy
15 listopada 2024, 12:35Przed laty dowiedzieliśmy się, że konstelacja satelitów Starlink emituje tak dużo promieniowania w zakresie fal radiowych, iż może to zakłócać badania w dziedzinie radioastronomii. Nowe obserwacje przeprowadzone za pomocą radioteleskopu LOFAR (Low Frequency Array) – największego na Ziemi radioteleskopu pracującego w zakresie niskich częstotliwości – wykazały, że druga generacja Starlinków w niezamierzony sposób emituje 32-krotnie więcej promieniowania radiowego niż generacja pierwsza. Grozi to oślepieniem radioteleskopów, co może zakłócić jedną z najważniejszych dziedzin nauki zajmujących się badaniem wszechświata.